جایی که سلولهای عصبی بنیادی احساس میکنند در خانه هستند!

آسیبهای سیستم عصبی مرکزی به دلیل زخم شدن حفرهها به خوبی بهبود نمییابند. محققان امیدوارند با پر کردن حفره ها به گونه ای که سلول های بنیادی در آنها احساس راحتی کنند، این مشکل را برطرف کنند. محققان BochumوDortmund یک محیط سلولی مصنوعی ایجاد کرده اند که می تواند بازسازی اعصاب را تقویت کند.
معمولا صدمات وارده به مغز یا نخاع به دلیل تشکیل حفره های پر از مایع و اسکارهایی که از بازسازی بافت جلوگیری میکنند، به راحتی بهبود نمییابند. بنابراین یک نقطه شروع برای تحقیقات پزشکی پر کردن حفره ها با ماده‌ای است که برای سلول‌های بنیادی عصبی شرایط بهینه را برای تکثیر و تمایز فراهم می کند.

تیمی از دانشگاه روهر Bochumو دانشگاه TU دورتموند، هر دو در آلمان، نشان دادند که هیدروژلهایی با بار مثبت میتوانند بقا و رشد سلولهای بنیادی را تقویت کنند.
دکتر Glotzbach Kristinو پروفسور Faissner Andreas از گروه مورفولوژی سلولی و نوروبیولوژی مولکولی با پروفسور Weberskirch Ralf و دکتر Stamm Nils از دانشکده شیمی و زیست شناسی دانشگاه TU Dortmundهمکاری کردند. این تیم یافته ها را در مجله علم و مهندسی بیومتلایر انجمن شیمی آمریکا از 16 ژانویه 2024 شرح می دهد.

هیدروژل هایی با بار مثبت، بقا و تمایز را افزایش می دهند محققان، سلولهای بنیادی عصبی مغز جنین موش را که روی هیدروژلهایی با بار مثبت کشت کردند، مورد مطالعه قرار دادند. Glotzbach Kristinمیگوید: »هدف ما ایجاد یک محیط مصنوعی برای سلولها بود که از محیط سلولی طبیعی در مغز تقلید کند. سلولها دارای یک پوشش با بار منفی هستند که به عنوان ماتریکس دور سلولی نیز شناخته میشود. این بدان معنی است که آنها به خوبی به بسترهای دارای بار مثبت می چسبند.

ترفند هیدروژلهای مورد استفاده تنظیم کرد. در آزمایشها این بود که، میتوان قدرت بار مثبت آنها را دقیقاً همانطور که آزمایشها نشان داد، هیدروژلهایی با بار مثبت بقای سلولها را تسهیل کردند و بر سرنوشت آینده آنها تأثیر گذاشتند. اگر سلولهای بنیادی به هیدروژلهایی با بار مثبت باال بچسبند، سلولها به سلولهای عصبی تبدیل میشوند. از سوی دیگر، درهیدروژلهایی با بار مثبت کمتر، سلولهای بنیادی به سلول عمدتا های گلیال تبدیل میشوند که عملکردهای کمکی مهمی را برای ً سلولهای عصبی انجام میدهند. توانایی تمایز سلول های بنیادی به سلول های عصبی یا گلیال یک مزیت بزرگ خواهد بود.

Glotzbach Kristin توضیح میدهد: بسته به آسیب، انواع سلولهای مختلف باید جایگزین شوند. این تنها بازسازی سلولهای عصبی نیست که مهم است. در برخی بیماری ها، سلول های گلیال نیز مورد حمله قرار می گیرند و باید جایگزین شوند. به عنوان مثال، در مولتیپل اسکلروزیس، عایق سلول های عصبی که از الیگودندروسیت ها ساخته شده است، از بین می رود. افزودن فاکتور رشد میزان بقا را بهبود می بخشد هنگامی که محققان فاکتور رشد 2FGF را به هیدروژل های دارای بار مثبت اضافه کردند، با موفقیت بقا و نرخ تقسیم سلول ها را افزایش دادند. اما تمایز به سلول های عصبی و گلیال، با سرعت کمتری رخ داد. Glotzbach Kristin میگوید: »در مطالعات آینده، ما قصد داریم پپتیدها یا  اجزای مولکولهای ماتریکس خارج سلولی را به ژلهایی با بار مثبت اضافه کنیم تا محیط طبیعی سلولها را بیشتر و موثرتر شبیه سازی کنیم.«

دکتر مریم اسلامی
پزشک و دکتری تخصصی ژنتیک،فلوشیپ پزشکی بازساختی