مقدمه:
پزشکی شخصی (PM) در حال حاضر موضوع تازه و جالبی در صنعت پزشکی و صنایع بهداشتی است (۴). در این روش با
ارائه راهکارهای درمانی و مناسب بر اساس مشخصات ژنومی، اپی ژنی و پروتئومیک (دانش بررسی ژنها) یک فرد
میتوان تغییر داد (۴). قدرت پزشکی شخصی نه تنها در درمان بلکه در پیشگیری هم نهفته است (۴). این روش فراتر از
ژنتیک است و پیامدهای گستردهای برای برنامه تحقیق کشور و اجرا و پذیرش آن در مراقبتهای بهداشتی دارد (۳).
این پیشرفتها با ظهور فناوریهای جدید مدیریت همراه است که عمدتاً از مطالعات چند مرکز و متاآنالیز حاصل میشود (۱).
ظهور این فناوریها با امیدها و آرزوهای تحول انقلابی در پزشکی همراه است که حالتهای جدید و دگرگون شدهای از ارائه
خدمات درمانی را در آینده امکان پذیر میکند (۲). داروهای شخصی سازی شده، طبقه بندی شده و دقیق، هر یک به روشهای
مختلف، انواع پزشکی و مراقبتهای پزشکی آینده را توصیف میکند (۲).
پزشکی فرد محور:
در این روش افراد را بر اساس خصوصیات، ژنتیک و سبک زندگی خاص خودشان بررسی و درمان میکنند. به بیانی دیگر این
روش بیمار محور است نه بیماری محور. در این روش ابتدا افراد آزمایش ژنتیک میدهند و سپس بر اساس آن داروی مناسب
بیمار تجویز خواهد شد.
انتقال از روشهای دارویی سنتی به پزشکی شخصی انتخابی نیست بلکه ضروری است (۴). پزشکی فرد محور یک رویکرد
نوآورانه در جهت ارائهی خدمات درمانی بهتر و کاهش هزینههای کل مراقبتهای بهداشتی است (۴).
داروی شخصی اصطلاحی است که با توجه به خصوصیات بالینی فردی آنها، با توجه به علائم، شدت و ویژگیهای ژنتیکی
برای معالجهی بیماران استفاده میشود (۱). بنابراین، در پزشکی شخصی بر اساس علائم بیماران نه تنها به دلیل ویژگیهای
فیزیولوژیکی بیمار بلکه با توجه به پاسخ آنزیمها، حجم غذای مصرف شده، روش زندگی افراد و… دوز دارو تنظیم میشود
(۱).
تجویز دارو در این روش برابر با یک داروی ساده و شخصی نیست، بلکه ترکیبی از استاندارد سازی و شخصی سازی است
(۱). این روش درمان باید به اندازه کافی گسترده باشد که بتواند به تمام طبقات جهشها یا جهشهای خاص پاسخ دهد و آنها را
تحت پوشش قرار دهد (۱).
در سال ۲۰۱۵، کمیسیون اروپا تعریف داروی شخصی را تعیین کرد که بر اساس آن، پزشکی شخصی سازی شده به یک مدل
پزشکی با استفاده از توصیف فنوتیپها و ژنوتیپهای افراد برای تطبیق استراتژی درمانی مناسب برای هر فرد اشاره میکند
(۲).
انتخاب اصطلاح داروی شخصی به همراه تاکید آن بر رویکردهای بیمار محور، مسئولیت شهروندان و کنترل سلامت آنها از
طریق مدلهای مراقبتهای بهداشتی، آرزوهای آینده سرمایه گذاری تحقیقاتی را در چارچوب سیاستهای اروپا به ارمغان
میآورد (۲).
این سرمایه گذاری با امید به معالجهی مناسب از نظر ارائه راهکار درمانی مناسب برای شخص مناسب در زمان مناسب شکل
گرفته است که با مفهوم سازی پزشکی فرد محور نه تنها برای محققان بلکه برای سیستمهای مراقبتهای بهداشتی در هم تنیده
شده است و هدف از قرار دادن شهروندان در مرکز مراقبتهای بهداشتی، فعال کردت و مسئولیت پذیری در برابر اطلاعات
شخصی و سلامت فرد است (۲).
پزشکی شخصی به رویکردی برای بیماران اطلاق میشود که ژنتیک آنها را با توجه به ترجیحات، اعتقادات، نگرشها،
دانش و زمینهی اجتماعی آنها در نظر میگیرد اما پزشکی دقیق الگویی را برای ارائه خدمات درمانی توصیف میکند که به
دادهها، تجزیه و تحلیلها و اطلاعات بسیار متکی است (۳).
در سراسر جهان، تلاشها و ابتکارات زیادی برای ایجاد استراتژیهای اجرای ملی برای پزشکی ژنومی (فرد محور) در حال
انجام است (۳). در سطح جهان، موانع مهم برای پیاده سازی و ادغان فناوریهای پزشکی دقیق در عمل درمانی شامل عدم
حمایت از زیر ساختهای فناوری اطلاعات، عدم وجود استانداردهای داده و قابلیت همکاری وجود دارد (۳).
مزیتهای پزشکی فرد محور:
تشخیص زود هنگام، بهبودی کامل و کاهش عوارض بیماری از مهم ترین فواید این روش میباشد. واکنش دارویی در افراد
مختلف، متفاوت بوده و نمیتوان درمانهای یکسانی برای آنها انجام داد و با تحولات حوزه ژنتیک، داروها امروزه متناسب
هر فرد ارائه میشود. توجه به پزشکی فرد محور در واقع کاهش مصرف سرانه دارو را به همراه خواهد داشت. همچنین در این
روش بیشتر حقوق بیمار مورد توجه قرار گرفته است.
نتیجه گیری:
پزشکی فرد محور پتانسیل این را دارد تا با کاهش هزینههای مراقبتهای بهداشتی، هزینههای تولید دارو و زمان، الزام به
بهبود نتایج بهداشت را برآورده سازد. این انقلاب در سیستم بهداشت و درمان تنها با مشارکت مساوی بیمار و مصرف کنندگان در
شرکت در کار آزماییهای بالینی، کار آفرینان و مبتکران برای تهیهی ابزارهای هوشمند و تجزیه و تحلیل اطلاعات ژنتیکی،
تنظیم کنندهها با آموزش مصرف کنندگان و ارائه دهندگان و پشتیبانی از انقلابهای اساسی در این امر امکان پذیر خواهد بود.